1) Μέρα – νύχτα
Το γεγονός οτι στους πόλους της Γής η μέρα διαρκεί έξι μήνες και η νύχτα άλλες τόσες, είναι μια καλή ευκαιρία για να προσεγγίσουμε το φαινόμενο της μέρας και της νύχτας και πώς αυτό δημιουργείται.
Είδαμε πώς η Γη κινείται γύρω από τον ήλιο παρατηρώντας κάθε φορά πού πέφτουν οι ακτίνες. Έτσι, συμπερέναμε οτι στις περιοχές αυτές υπήρχε ημέρα, ενώ εκεί οπού δεν φωτιζόταν η Γή υπήρχε νύχτα. Με τον ίδιο τρόπο παρατηρήσαμε και το φαινόμενο στους πόλους. Παράλληλα, ζήτησα από τα παιδιά να παρατηρήσουν τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Οπότε κάθε φορά που περνούσε ένας μήνας (οι μήνες είναι γραμμένοι κάτω στην οριζόντια μπάρα) τους ρωτούσε. “Τώρα τί έχει στο Β. Πόλο; Τί έχει στο Νότιο;”Σε αυτές τις παρατηρήσεις μας βοήθησε το παρακάτω animation. (κλικ στην εικόνα).
Διαβάστε ακόμα και τον μύθο των Εσκιμώων για το φαινόμενο αυτό.
(Πηγή: Η ζωή στις πολικές περιοχές, Byles, Monica, ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ)
2) Βόρειο Σέλας
Δεν γινόταν φυσικά να μην δείξω στα παιδιά και αυτό το μοναδικό φυσικό φαινόμενο (και δικό μου αγαπημένο από μικρό παιδί). Φυσικά ξετρελάθηκαν. “Κυρία, θα ήθελα να ζώ εκεί για να το βλέπω”, “είναι σαν παραμυθένιο”.
Και βέβαια εξηγήσαμε πώς αυτό δημιουργείται.
Παρένθεση: Τα βίντεο του You tube δεν τα επιλέγω τυχαία. Θα πρέπει να ικανοποιούν το στόχο του μαθήματός μου. Σε αυτού του είδους τα βιντεάκια, συνήθως χαμηλώνω τον ήχο και γίνομαι εγώ η αφηγήτρια. Είναι προφανές οτι δεν προορίζονται για παιδιά αυτής της ηλικίας, οπότε τις εξηγήσεις θα πρέπει να τις δώσω εγώ, Δεν με ενδιαφέρει να μάθουν τα παιδιά καμία είδους επιστημονική ορολογία πέρα από αυτή που μπορούν να καταννοήσουν. Μερικές φορές τα αφήνω να δουν την εικόνα και απλά τα ρωτάω να μου εξηγήσουν τί κατάλαβαν. Έτσι μπορώ να καταλάβω σε ποιό σημείο βρίσκονται γνωστικά για να μπορέσω να κινηθώ στους προβληματισμούς που θα τους θέσω.
Για να μπορέσουν να εξηγήσουν τη δημιουργία του φαινομένου θα πρέπει πρώτα τα παιδιά να γνωρίζουν οτι η Γή είναι ένας μαγνήτης αλλά οτι και ο Ήλιος έχει μαγνητικό πεδίο. Εάν έχετε δουλέψει με τους μαγνήτες πριν, τα παιδιά θα ξέρουν πώς αυτοί συμπεριφέρονται.
Εμείς απλά καταλήξαμε οτι τα μαγνητισμένα κομμάτια του ήλιου ταξιδεύουν με μεγάλη ταχύτητα και όταν φτάσουν κοντά στη Γή έλκονται από αυτήν και πηγαίνουν στους πόλους. Αυτή η διαπίστωση μου είναι αρκετή για να εξηγήσουν το φαινόμενο.
Μάλιστα, το αναπαραστήσαμε στην τάξη με δικούς μας μαγνήτες. Τα μικρά πορτοκαλί κομματάκια (του ήλιου) έχουν κολλημένο μαγνήτη από πίσω. Το στρογγυλό είναι μαγνήτης ( είναι το μαγνητικό πεδίο της Γής). Όλα τα παιδιά τράβηξαν τα φωτεινά κομμάτια του ήλιου τοποθετώντας τον στρογγυλό μαγνήτη κάτω από το χαρτί, προς το μέρος του Β. Πόλου δημιουργώντας το Β. Σέλας!
Μπορείτε να το παίξετε και σαν παιχνίδι με τα παιδιά. Δέστε κίτρινες και πορτοκαλί κορδέλες γκοφρέ στο χέρι τους. Ορίστε στο πάτωμα έναν κύκλο- Γή και τους δύο ,με τα αντίστοιχα χρώματα πόλους της. Βάλτε τους με μουσική να τρέξουν στο χώρο και όταν αυτή σταματήσει το κάθε χρώμα τρέχει να σταθεί στον σωστό (χρωματικά) πόλο.
Τέλος, τα παιδιά ζωγράφισαν ελεύθερα με νερομπογιές το Β. Σέλας.
Keep walking;)
Το γεγονός οτι στους πόλους της Γής η μέρα διαρκεί έξι μήνες και η νύχτα άλλες τόσες, είναι μια καλή ευκαιρία για να προσεγγίσουμε το φαινόμενο της μέρας και της νύχτας και πώς αυτό δημιουργείται.
Είδαμε πώς η Γη κινείται γύρω από τον ήλιο παρατηρώντας κάθε φορά πού πέφτουν οι ακτίνες. Έτσι, συμπερέναμε οτι στις περιοχές αυτές υπήρχε ημέρα, ενώ εκεί οπού δεν φωτιζόταν η Γή υπήρχε νύχτα. Με τον ίδιο τρόπο παρατηρήσαμε και το φαινόμενο στους πόλους. Παράλληλα, ζήτησα από τα παιδιά να παρατηρήσουν τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Οπότε κάθε φορά που περνούσε ένας μήνας (οι μήνες είναι γραμμένοι κάτω στην οριζόντια μπάρα) τους ρωτούσε. “Τώρα τί έχει στο Β. Πόλο; Τί έχει στο Νότιο;”Σε αυτές τις παρατηρήσεις μας βοήθησε το παρακάτω animation. (κλικ στην εικόνα).
Διαβάστε ακόμα και τον μύθο των Εσκιμώων για το φαινόμενο αυτό.
(Πηγή: Η ζωή στις πολικές περιοχές, Byles, Monica, ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ)
2) Βόρειο Σέλας
Δεν γινόταν φυσικά να μην δείξω στα παιδιά και αυτό το μοναδικό φυσικό φαινόμενο (και δικό μου αγαπημένο από μικρό παιδί). Φυσικά ξετρελάθηκαν. “Κυρία, θα ήθελα να ζώ εκεί για να το βλέπω”, “είναι σαν παραμυθένιο”.
Και βέβαια εξηγήσαμε πώς αυτό δημιουργείται.
Παρένθεση: Τα βίντεο του You tube δεν τα επιλέγω τυχαία. Θα πρέπει να ικανοποιούν το στόχο του μαθήματός μου. Σε αυτού του είδους τα βιντεάκια, συνήθως χαμηλώνω τον ήχο και γίνομαι εγώ η αφηγήτρια. Είναι προφανές οτι δεν προορίζονται για παιδιά αυτής της ηλικίας, οπότε τις εξηγήσεις θα πρέπει να τις δώσω εγώ, Δεν με ενδιαφέρει να μάθουν τα παιδιά καμία είδους επιστημονική ορολογία πέρα από αυτή που μπορούν να καταννοήσουν. Μερικές φορές τα αφήνω να δουν την εικόνα και απλά τα ρωτάω να μου εξηγήσουν τί κατάλαβαν. Έτσι μπορώ να καταλάβω σε ποιό σημείο βρίσκονται γνωστικά για να μπορέσω να κινηθώ στους προβληματισμούς που θα τους θέσω.
Για να μπορέσουν να εξηγήσουν τη δημιουργία του φαινομένου θα πρέπει πρώτα τα παιδιά να γνωρίζουν οτι η Γή είναι ένας μαγνήτης αλλά οτι και ο Ήλιος έχει μαγνητικό πεδίο. Εάν έχετε δουλέψει με τους μαγνήτες πριν, τα παιδιά θα ξέρουν πώς αυτοί συμπεριφέρονται.
Εμείς απλά καταλήξαμε οτι τα μαγνητισμένα κομμάτια του ήλιου ταξιδεύουν με μεγάλη ταχύτητα και όταν φτάσουν κοντά στη Γή έλκονται από αυτήν και πηγαίνουν στους πόλους. Αυτή η διαπίστωση μου είναι αρκετή για να εξηγήσουν το φαινόμενο.
Μάλιστα, το αναπαραστήσαμε στην τάξη με δικούς μας μαγνήτες. Τα μικρά πορτοκαλί κομματάκια (του ήλιου) έχουν κολλημένο μαγνήτη από πίσω. Το στρογγυλό είναι μαγνήτης ( είναι το μαγνητικό πεδίο της Γής). Όλα τα παιδιά τράβηξαν τα φωτεινά κομμάτια του ήλιου τοποθετώντας τον στρογγυλό μαγνήτη κάτω από το χαρτί, προς το μέρος του Β. Πόλου δημιουργώντας το Β. Σέλας!
Μπορείτε να το παίξετε και σαν παιχνίδι με τα παιδιά. Δέστε κίτρινες και πορτοκαλί κορδέλες γκοφρέ στο χέρι τους. Ορίστε στο πάτωμα έναν κύκλο- Γή και τους δύο ,με τα αντίστοιχα χρώματα πόλους της. Βάλτε τους με μουσική να τρέξουν στο χώρο και όταν αυτή σταματήσει το κάθε χρώμα τρέχει να σταθεί στον σωστό (χρωματικά) πόλο.
Τέλος, τα παιδιά ζωγράφισαν ελεύθερα με νερομπογιές το Β. Σέλας.
Keep walking;)